ประเภทพลาสติกสำหรับรีไซเคิล พร้อมรู้จักกับนวัตกรรมไบโอพลาสติกว่าคืออะไร?

21 เม.ย. 2565

---

บรรจุภัณฑ์ประเภทพลาสติก เป็นสิ่งที่เราคุ้นเคยกันดีในชีวิตประจำวัน ยิ่งมีการใช้กันมากเท่าไหร่ ก็จะเป็นการสร้างขยะให้มากขึ้นเท่านั้น แต่เมื่อเราไม่สามารถเลิกใช้พลาสติกได้ การช่วยกันลดขยะพลาสติก ด้วยการแยกประเภทเพื่อนำกลับมาใช้ซ้ำ หรือนำไปรีไซเคิล ก็อาจเป็นอีกหนึ่งหนทางที่จะสามารถช่วยลดปัญหาสิ่งแวดล้อมได้อีกทางหนึ่ง  

ในปัจจุบันมีเกณฑ์การแบ่งประเภทของพลาสติกเพื่อการรีไซเคิล ด้วยการใช้เลขกำกับบนผลิตภัณฑ์ เพื่อให้รู้ว่าพลาสติกเหล่านั้นนำไปใช้งานด้านใด รวมถึงช่วยในการคัดแยกขยะพลาสติกได้อย่างถูกต้อง ในบทความนี้เราจะพาไปรู้ถึงเกณฑ์ในการแยกขยะพลาสติก รวมถึงไปทำความรู้จักกับไบโอพลาสติก ที่ได้ชื่อว่าเป็นพลาสติกย่อยสลายได้ทางชีวภาพ แต่จะดีกับสิ่งแวดล้อมอย่างไร? ต้องไปหาคำตอบ

เกณฑ์การแบ่งประเภทพลาสติกเพื่อการรีไซเคิล

การใช้พลาสติก เป็นอีกหนึ่งสิ่งที่เราคุ้นเคยในการใช้ชีวิตประจำวัน แม้ว่าเราจะเห็นโครงการรณรงค์ให้ลดการใช้พลาสติก รวมถึงมีการคิดค้นสิ่งใหม่ ๆ เพื่อนำมาใช้ทดแทน แต่เราก็ยังไม่สามารถเลิกใช้พลาสติกได้อย่างถาวร อีกทั้งพลาสติกยังไม่ใช่ตัวร้ายที่ทำให้เกิดปัญหามลพิษเสียทีเดียว แต่ถ้าหากมีการบริหารจัดการที่ดี ด้วยวิธีการแยกขยะพลาสติกตามประเภทอย่างถูกต้อง ก็จะช่วยให้เข้าสู่กระบวนการย่อยสลายเพื่อนำไปรีไซเคิลได้ง่ายมากขึ้น เพราะพลาสติกในแต่ละประเภทจะมีวิธีรีไซเคิลที่ต่างกันออกไป

ดังนั้นเพื่อช่วยลดปัญหาขยะพลาสติกนี้ให้น้อยลง เราสามารถแยกประเภทพลาสติกได้โดยการสังเกตจากสัญลักษณ์ลูกศรสามเหลี่ยมและตัวเลขบนบรรจุภัณฑ์พลาสติก ได้ดังนี้

• เบอร์ 1: โพลีเอทิลีน เทเรฟทาเลต (PET)

เป็นพลาสติกชนิดใส มีความแข็งแรงระดับหนึ่ง ทนต่อการใช้งาน นิยมใช้ในอุตสาหกรรมเครื่องดื่มอย่าง ขวดน้ำดื่ม น้ำอัดลม น้ำมันพืช กล่องหรือวัสดุพลาสติก เป็นพลาสติกที่ควรใช้ครั้งเดียว แล้วแยกเพื่อนำไปเข้าสู่กระบวนการรีไซเคิล 

• เบอร์ 2: โพลีเอทิลีนความหนาแน่นสูง (HDPE)

พลาสติกชนิดนี้มีความแข็งแรงและหนาแน่นสูง สามารถพบได้กับผลิตภัณฑ์ขวดน้ำยาล้างจาน ขวดนม ขวดเครื่องสำอาง มีคุณสมบัติทนความร้อนและความเย็นได้ดี รวมถึงความเป็นกรดด่าง สามารถนำไปใช้ซ้ำได้

• เบอร์ 3: โพลีไวนิล คลอไรด์ (PVC)

เป็นพลาสติกที่รู้จักในชื่อ PVC ที่มีคุณสมบัติความแข็งแรงและทนทานมาก ป้องกันกลิ่นได้ดี ไม่แตกหักง่าย มักอยู่ในรูปแบบของอุปกรณ์ก่อสร้าง อุปกรณ์การแพทย์ ของเล่น ภาชนะต่าง ๆ หรือหนังเทียม เป็นประเภทพลาสติกที่ย่อยสลายได้ยากได้ที่สุด

• เบอร์ 4: พอลิเอทิลีนความหนาแน่นต่ำ (LDPE)

เป็นพลาสติกที่มีลักษณะบางคล้ายกับแผ่นฟิล์ม มีความเหนียว ยืดหยุ่นสูง ทนต่อการใช้งานในหลายรูปแบบ แต่ไม่ทนกับความร้อน นิยมนำมาใช้ผลิตเป็นถุงต่าง ๆ อย่างถุงหิ้ว ถุงขยะ หลอดพลาสติก พลาสติกห่ออาหาร เป็นต้น สามารถนำไปใช้ซ้ำได้ อย่างถุงขยะ หรือถุงพลาสติกสำหรับใส่ของ 

• เบอร์ 5:โพลีโพพีลีน (PP) 

เป็นพลาสติกแบบแข็ง ที่นิยมนำมาผลิตเป็นบรรจุภัณฑ์ต่าง ๆ อย่างกล่อง ถ้วย ชาม จาน เป็นต้นเพราะมีน้ำหนักเบา แข็งแรง ทนความร้อนได้ดี สามารถนำเข้าไมโครเวฟได้ เพราะไม่เปลี่ยนรูปทรง และสามารถนำไปรีไซเคิลต่อได้

• เบอร์ 6: โพลีสไตรีน (PS)

เป็นพลาสติกที่มีราคาถูก มีลักษณะแข็งและบาง แตกหักได้ง่าย มีความยืดหยุ่นในการขึ้นเป็นรูปทรงได้ดี นิยมนำไปผลิตเป็นกล่องพลาสติกใส่อาหาร ถ้วย จานที่เป็นโฟมหรือฝาแก้วต่าง ๆ แต่มีข้อเสียอย่าง ย่อยสลายได้ยากและไม่สามารถนำมารีไซเคิล ควรหลีกเลี่ยงการใช้งาน

• เบอร์ 7 หรือ OTHER (PC, bioplastics)

สำหรับประเภทสุดท้ายที่มีสัญลักษณ์นี้ เป็นประเภทพลาสติกที่นอกเหนือจาก 6 ประเภทที่กล่าวมา ส่วนใหญ่จะเป็นพลาสติกแข็ง ที่นำมาใช้ซ้ำได้ยาก เช่น แท่งปากกา ขวดนมเด็ก หมวกกันน็อก แต่สามารถแยกไว้แล้วนำไปเข้าสู่กระบวนการรีไซเคิลได้

การรู้จักใช้และคัดแยกขยะพลาสติกอย่างถูกต้องเพื่อนำเข้าสู่การรีไซเคิลนั้น เป็นสิ่งที่สามารถช่วยลดปัญหาขยะพลาสติกได้ แต่ยังมีอีกหนึ่งนวัตกรรมที่ทำให้พลาสติกตอบโจทย์กับการใช้งาน เพราะช่วยลดปัญหาขยะพลาสติกจากการใช้เพียงครั้งเดียวแล้วทิ้ง และยังเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม นั่นก็คือนวัตกรรมอย่าง ‘ไบโอพลาสติก’ ที่เราได้เกริ่นเอาไว้ตั้งแต่ต้น  

ไบโอพลาสติก

ไบโอพลาสติก (Biodegradable bioplastics) เป็นประเภทพลาสติกที่สามารถย่อยสลายได้ทางชีวภาพ ด้วยจุลินทรีย์และแบคทีเรียในสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม เป็นนวัตกรรมที่สามารถตอบโจทย์อุตสาหกรรมการใช้พลาสติกในรูปแบบของบรรจุภัณฑ์ต่าง ๆ ได้ดี ทั้งยังช่วยเพิ่มมูลค่าและลดการใช้เม็ดพลาสติกให้น้อยลง โดยมีการนำไปผสมกับวัสดุทางการเกษตรที่สามารถย่อยสลายได้ทางชีวภาพ อย่าง อ้อย มันสำปะหลัง หรือฟางข้าวโพด

ไบโอพลาสติกดีต่อสิ่งแวดล้อมอย่างไร

ไบโอพลาสติกเป็นนวัตกรรมใหม่ ที่เป็นพลาสติกแบบผสมกับวัสดุทางธรรมชาติ ทำให้มีกระบวนการย่อยสลายได้เร็วกว่าพลาสติกประเภทอื่นเมื่ออยู่ในสภาพแวดล้อมที่มีจุลินทรีย์และแบคทีเรียที่เหมาะสมสำหรับการย่อยสลายเท่านั้น โดยจะสลายตัวเป็นแร่ธาตุหรือปุ๋ยหมักได้ ถือว่าเป็นพลาสติกที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมมากที่สุด

โดยปกติแล้วพลาสติกทุกชนิดบนโลก สามารถย่อยสลายได้เองตามธรรมชาติ แต่ต้องใช้เวลานานแตกต่างกันไปตามแต่ละประเภท แต่สำหรับไบโอพลาสติก ได้ถูกออกแบบมาเพื่อให้ย่อยสลายได้ง่ายกว่าพลาสติกประเภทอื่น ด้วยข้อจำกัดเรื่องสภาพแวดล้อมสำหรับการย่อยสลาย ดังนั้น การใช้พลาสติกไม่ใช่เรื่องที่ผิด หากมีการคัดแยกประเภทที่ถูกต้องก่อนนำเข้าสู่กระบวนการกำจัดอย่างถูกวิธี ก็ถือว่าเป็นการช่วยลดปัญหาภาวะพลาสติกล้นโลกได้แล้ว

ไบโอพลาสติกหรือพลาสติกทางชีวภาพจาก GC และบริษัทในกลุ่ม เป็นบรรจุภัณฑ์เพื่อความยั่งยืนทางสิ่งแวดล้อมของคนยุคใหม่ ที่มีกลไกในการย่อยสลายได้ เป็นอีกหนึ่งทางเลือกดี ๆ ที่สามารถใช้แทนวัสดุพลาสติกทั่วไปได้ อีกทั้งยังมีการรับรองมาตรฐานต่าง ๆ เพื่อประโยชน์สำหรับการใช้งานและโลกที่น่าอยู่ของเราด้ว